Debat over Wet werken naar vermogen

Op 30 januari organiseerde SV Land, specialist op het gebied van sociale zekerheid, een debat over de nieuwe Wet werken naar vermogen. Want hoewel het doel van de wet goed is, leven over de uitwerking ervan nog veel vragen. Met name over de rol van de gemeenten en de werkgevers bestaat nog veel onduidelijkheid, bijvoorbeeld over de manier waarop zij omgaan met mensen die nu een Wajong-uitkering hebben. Het gevaar dreigt dat een deel van hen buiten de boot valt.

‘We moeten het met elkaar doen’

SV Land brengt met debat over Wet werkennaar vermogen partijen bij elkaar

SV Land, opgericht door ex medewerkers van UWV en Gemeenten, is al ruim tien jaar actief als specialist op het gebied van sociale zekerheid. SV Land verleent haar diensten in de publieke sector, met name aan gemeenten en UWV. Zusterbedrijf SV Support is de specialist in sociale zekerheid voor de private sector. De twee ondernemingen werken steeds intensiever samen, omdat de publieke en private sector door de voortschrijdende privatisering dichter bij elkaar komen te staan. Kenmerkend voor de aanpak van SV Land is dat het bedrijf door de hele keten heen werkt en niet op één deelgebied.

De ontschotting die optreedt met de nieuwe Wet werken naar vermogen sluit daarom goed aan bij de visie van SV Land. Vanuit de specialisatie in de wetgeving die samenkomt in de nieuwe wet, organiseerde SV Land een debat met de sleutelspelers in het speelveld [zie kader]. Tijdens deze bijeenkomst werden met name de gevolgen van de nieuwe wet worden besproken. “Het idee achter de wet is goed”, aldus Ed Dokter, algemeen directeur van SV Land. “Het streven om ongelijke behandeling te laten verdwijnen is mooi. Dat betekent echter niet dat de uitwerking van de wet ook automatisch goed zal zijn. Daarover willen we in gesprek met de hoofdrolspelers.”

Samenwerken

Volgens Dokter bestaat in Nederland te snel de neiging om nieuwe wetgeving te maken als iets niet goed werkt, terwijl het probleem vaak ligt in de uitvoering. “Vrijwel alle mogelijkheden die de Wet werken naar vermogen biedt, zitten al in de huidige wetgeving. Het loopt vaak mis, omdat je met verschillende instanties te maken hebt, die niet goed met elkaar samenwerken, of omdat processen en systemen onvoldoende werken.

De Wet werken naar vermogen heeft onder meer grote gevolgen voor de mensen die te maken hebben met de Wajong. Michiel Bakker, directeur van zusterbedrijf SV Support: “Het is goed dat er één regeling komt voor mensen met een beperking van welke aard ook, die op dit moment gebruik maken van regelingen als de Wajong, WWB of WSW. De problematiek is hetzelfde, namelijk slechte toegang tot de arbeidsmarkt.

“Een Wajonger vereist bijvoorbeeld een andere aanpak door het medische aspect. Het risico bestaat dat de aanpak te generiek zal worden voor de verschillende doelgroepen. Dat risico wordt vergroot door de verregaande bezuinigingen waar gemeenten mee te maken gaan krijgen. Want tegelijk met de bezuinigingen moeten ze mensen aan het werk krijgen. Dat laatste kost veel tijd en geld. Dat zullen gemeenten dus zo efficiënt mogelijk willen regelen, en dan dreig je al snel uit te komen op één generieke aanpak.”

Dokter: “Omdat de medische kant van de zaak zo belangrijk is, heb je daarin expertise nodig. Onze ervaring is dat niet iedere gemeente dat volledig beheerst. Daarom loop je het risico dat alleen de meest kansrijke mensen met een beperking aan het werk worden geholpen en dan blijven de meest ingewikkelde gevallen over. Dat afromen is een verschijnsel dat je vaker ziet gebeuren. De WWB wordt gezien als een groot succes, maar dat succes heeft met name te maken met de manier waarop die uitkering is gefinancierd. De gemeente heeft er een voordeel bij om iemand te laten uitstromen. Dat is mooi voor de gemeente en voor degene die geholpen wordt, maar het gaat ten koste van de moeilijk bemiddelbaren. Een gemeente zal immers een afweging moeten maken tussen de baten en de kosten.”

Daar komt bij dat een deel van de mensen die nu een Wajong uitkering hebben straks niet in meer in aanmerking komen voor een uitkering op grond van de Wet werken naar vermogen. Dit komt omdat zij eigen vermogen hebben of samenwonen met iemand met inkomen. De huidige Wajong houdt daar geen rekening mee, de Wet werken naar vermogen wel. Hoewel deze mensen straks dus geen uitkering meer krijgen is de gemeente nog wel verantwoordelijk voor hun re-integratie. Er is echter geen financiele prikkel meer voor de gemeente om zich voor deze groep in te spannen. De vraag is dus of deze mensen straks niet buiten de boot zullen vallen.”

In de visie van SV Land spelen werkgevers een cruciale rol bij het slagen van de nieuwe wetgeving. Dokter: “Hun inbreng wordt steeds belangrijker. De vraag is of ze al die mensen wel gaan opnemen. Kiezen ze voor een Oost-Europese werknemer, of een medewerker met beperking die veel meer aandacht vergt? Tijdens het laatste Divosacongres vond hierover nog een stevige discussie plaats, waarbij een burgemeester tegen de staatssecretaris zei dat hij niet de gemeenten, maar de werkgevers hierop aan moet spreken. Want gemeenten bieden de mensen wel aan, maar de werkgevers kiezen er niet voor. Het is te makkelijk geredeneerd om het aantal werklozen weg te strepen tegen het aantal vacatures.”

Creatief denken kan tot interessante oplossingen leiden. Dokter: “In de tuinbouw is de vraag met Nederlandse werknemers niet op te vullen. Je zou ernaar kunnen streven om één procent van de Wajong- populatie een half jaar in die sector te laten werken. Dan bestrijk je de een vraag die nu niet kan worden ingevuld. Is het onmogelijk om dat te regelen? Werkgevers denken vaak dat er veel mis is met Wajongers, maar er zitten voldoende mensen bij die prima in staat zijn om te werken, onder aangepaste condities.”

Het is belangrijk om het voor de werkgevers aantrekkelijk te maken. Bakker: “Het is een vorm van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het is belangrijk daarover het maatschappelijk debat op gang te brengen. We moeten het met z’n allen doen, dit gaat de wetgever alleen niet oplossen. Succesvolle re-integratieprojecten zijn allemaal trajecten waarbij de mensen goed begeleid worden on the job en er regelmatig contact blijft bestaan. De beperking is namelijk niet weg bij het werk. Overigens is er al een financiële stimulans om mensen met een beperking aan te nemen in de vorm van loondispensatie. Dat gaat niet verdwijnen.”

Bakker sluit af: “Kortom, wij ondersteunen de nieuwe wet Wet werken naar vermogen, maar voor het welslagen van deze wet zullen de wetgever, de gemeenten en de werkgevers de handen ineen moeten slaan. Daarmee is de doelgroep en de samenleving echt geholpen”.

Tot slot: inmiddels is het SV Café Live debat achter de rug. Een video impressie is te zien op deze website. Mochten geïnteresseerden willen reageren dat kunt u zich inschrijven op deze website en middels het forum een reactie geven.

Adresgegevens

SV Land
Röntgenlaan 13
2719 DX Zoetermeer
Routebeschrijving

Nieuwsbrief