UWV: krimp in de zorg houdt voorlopig aan
De daling van het aantal banen van werknemers in de zorg zet nog tot 2017 door. Dit blijkt uit de sectorbeschrijving over de zorg die UWV vandaag heeft uitgebracht. In de periode 2012- 2015 gingen er al 22.000 werknemersbanen verloren in de sector. De komende twee jaar zal de werkgelegenheid in de zorg naar verwachting met nog eens 27.000 banen afnemen. Vooral de verpleging, verzorging en thuiszorg merken de gevolgen van de krimp. Vanaf 2017 komen er voorzichtig weer banen bij, met name in de thuiszorg, zo blijkt uit het onderzoek van UWV.
De krimp komt voor het overgrote deel voor rekening van de verpleging, verzorging en thuiszorg. Voor de gehele periode 2012-2017 verwacht UWV hier een afname met 44.000 banen. Een deel van deze krimp is de afgelopen jaren al gerealiseerd. Voor de gehandicaptenzorg gaat UWV uit van een afname met tienduizend banen en ruim vijfduizend banen bij de ziekenhuizen. In de geestelijke gezondheidszorg blijft de werkgelegenheid nagenoeg stabiel tot 2017. Bij de overige zorg, bijvoorbeeld de huisartsenpraktijken, stijgt het aantal banen met tienduizend door de overheveling van taken naar huisartsen en andere eerstelijnsaanbieders. Ook ziet UWV het aantal zzp’ers in de zorg verder toenemen.
Het banenverlies in de zorg, dat in 2012 is ingezet, komt na een periode van forse stijging van de werkgelegenheid. Tussen 2008 en 2012, toen de particuliere sector kampte met krimp vanwege de crisis, kwamen er nog ruim 130.000 banen van werknemers bij in de sector. Daarna zorgden beleidsmaatregelen om de zorgkosten te beheersen voor een omslag. Een van de maatregelen waar zorginstellingen al langer op aan het voorsorteren zijn, is de hervorming van langdurige zorg per 1 januari 2015. Ook hebben zorgverzekeraars een grotere rol gekregen in het beheersen van de kosten.
Overschotten naast tekorten
Hoewel de effecten van de herzieningen zich nog volledig moeten uitkristalliseren, maakt het rapport duidelijk dat er de komende jaren minder behoefte zal zijn aan zorgpersoneel op de lagere opleidingsniveaus (mbo 1 en 2). Als voorbeeld gelden de helpenden in de zorg. UWV ziet in dit beroep een zeer sterke stijging van het aantal WW-uitkeringen en relatief weinig vacatures. UWV-onderzoeker Freek Kalkhoven: ‘De zorgvraag wordt complexer en van zorgverleners wordt steeds meer verwacht dat zij ook een regierol kunnen spelen. Taken op de lagere niveaus worden bovendien vaker door mantelzorgers uitgeoefend.’ Ook andere beroepsgroepen merken de gevolgen: ‘Een kwart van de werknemers in de zorg heeft een functie in de overhead of ondersteuning, denk aan mensen in de facilitaire dienst, financieel administratief medewerkers of receptionisten. Ook deze banen staan onder druk door automatisering en reorganisaties’, aldus Kalkhoven.
Tegelijkertijd zijn er ook tekorten in de zorg. Zo is er veel vraag naar de wijkverpleegkundige op hbo-niveau. Dit komt omdat zorg steeds vaker thuis georganiseerd en complexer wordt. Ook enkele technisch-medische beroepen op middelbaar niveau, zoals opticiens en technisch oogheelkundig assistenten, kennen een krappe arbeidsmarkt. Voor enkele medische specialismen, zoals de specialist ouderengeneeskunde, gelden eveneens tekorten. Dit geldt ook voor personeel dat huisartsen ondersteunt.
Herstel vanaf 2017
UWV gaat op de middellange termijn uit van een voorzichtig herstel van de werkgelegenheid in de zorg. In de UWV-prognoses wordt rekening gehouden met een toename van het aantal banen van werknemers met twee procent in de periode 2017-2020. Met name in de thuiszorg komen er weer banen bij, door de verschuiving van zorg in instellingen naar thuis. Ook neemt de zorgbehoefte verder toe door de vergrijzing. Naar verwachting zal de werkgelegenheid in de zorg in 2020 weer op het niveau zijn van 2011, maar nog wel lager zijn dan de piek in 2012. De vacaturemarkt trekt nu al aan. Tussen 2013 en 2014 nam het aantal vacatures al met 9 procent toe. Verwacht wordt dat tussen 2014 en 2017 het aantal vacatures jaarlijks met nog eens 12 procent zal stijgen.
Lees hier de Sectorbeschrijving zorg en de samenvatting
Bron: UWV.nl