Parttime ondernemen en bijstand, een goede combinatie?
Onlangs kwam Divosa met het bericht dat zij op zoek zijn naar koplopergemeenten die parttime ondernemen als re-integratie-instrument willen inzetten of de inzet daarvan willen verbeteren. Parttime ondernemen en bijstand, is dat wel een goede combinatie? Voorheen werkte ik als Handhavingsspecialist. Mijn ervaringen met parttime ondernemen in de bijstand zijn niet positief.
Ik moet eerlijk toegeven dat ik geen enkele parttime ondernemer in de bijstand kan noemen waarbij het wel goed ging. En met goed ging bedoel ik dan dat er correct een aanvullende uitkering werd verstrekt. Er werd veel bewust niet doorgegeven door de ondernemers.
Bijvoorbeeld de parttime fietsenmaker die maandelijks de inkomsten door gaf voor het repareren van 2 a 3 fietsen per maand. Tijdens de controle bleek de man een complete werkplaats in zijn achter tuin te hebben. Zijn financiële huishouding bleek niet te kloppen, er was geen administratie en ook uit de waarnemingen kwam een heel ander beeld naar voren. Daarnaast was dit niet de eerste keer dat deze man bij een controle tegen de lamp liep. Of de vrouw die mannen plezierde. Ook zij gaf minder inkomsten op dan de werkelijkheid. Of ondernemers die diensten verlenen als massages, pedicure, kapper etc. Het is zo makkelijk, want hoe komt een gemeente er nu achter dat je 2 of 3 klanten per maand minder opgeeft?
Maar ook kwam ik gevallen tegen waarbij alles bekend was bij de gemeente. Gevallen waarbij sprake was van een correcte administratie, waarbij de inkomensconsulent op de hoogte was van alle wijzigingen en waarbij het dan toch mis ging. Er is ook veel onduidelijkheid over wat nu wel en niet mag en ook dat verschilt per gemeente.
Dat is waar verbetering in moet komen. Welke regels zijn er met betrekking tot parttime ondernemen in de bijstand? Moet ik blijven solliciteren? Moet ik gebruik maken van een zakelijke rekening? Welke kosten vallen onder bedrijfskosten? Wat wordt er onder een controleerbare en objectief verifieerbare boekhouding verstaan en is iemand überhaupt wel in staat om te ondernemen? Wat veel mensen niet weten is dat er een hoop bij komt kijken.
En dat is ook de reden dat de eisen die gesteld worden aan de ondernemer in de Bbz-uitkering zo streng zijn. Hoeveel ondernemers zijn gestart zonder het maken van een ondernemingsplan, houden geen administratie bij of blijken toch niet levensvatbaar? Het doel van de Bbz-uitkering is om doormiddel van een bedrijf dat op termijn levensvatbaar is, iemand uit een werkloosheidssituatie te krijgen. Een tweede doel is om bijstandsafhankelijkheid van bestaande zelfstandige te voorkomen door er voor te zorgen dat zij weer op eigen benen kunnen staan. In de Bbz-regeling zijn duidelijke regels vastgesteld die nageleefd dienen te worden. Dit vergroot ook de kans op uitstroom maar ook op succes voor de ondernemer.
Dat er voordelen van parttime ondernemen in de bijstand zijn weet ik zeker. Daar twijfel ik niet aan. Parttime ondernemerschap kan namelijk op korte termijn de druk op het inkomensdeel verminderen. Daarnaast kan parttime ondernemen een opstap zijn naar een dienstverband, werkende mensen komen sneller aan het werk dan niet werkende mensen. Ze kunnen hun vaardigheden en kennis up-to-date houden.
Ik ben heel erg benieuwd hoe gemeenten dit re-integratie-instrument gaan inrichten en of de verbetering van het re-integratie-instrument misbruik en misverstanden kan verminderen. Daarnaast ben ik ook benieuwd of de besparing op het inkomensdeel opweegt tegen de kosten van dit re-integratie-instrument en de kosten van controle op de naleving.
Auteur: Tanja Smit, Internet Auditor bij SV Land