Rapportage Inspectie SZW over signaal, sanctie en incasso

De Inspectie SZW vindt dat gemeenten kansen laten kansen liggen bij terugvorderen van ten onrechte betaalde uitkeringen. De Inspectie SZW onderzocht de wijze waarop UWV, SVB en gemeenten omgaan met mensen met een uitkering die geen correcte informatie geven. UWV en SVB doen het volgens de Inspectie SZW goed. Gemeenten pakken fraude op verschillende manieren aan. Sommige ronden gemiddeld binnen twee maanden na ontvangst van een fraudesignaal een onderzoek af en leggen een sanctie op. Anderen doen daar gemiddeld ruim een half jaar over. Daardoor:

kan de fraude ook langer doorgaan,
loopt ook het terug te vorderen bedrag op,
nemen de schulden van deze bijstandsgerechtigden toe en
wordt het voor gemeenten moeilijker om de totale vordering te innen.

Ook is er verschil in hoe streng gemeenten zijn bij terugvordering en inning van ten onrechte betaalde uitkeringen. Gemeenten hebben beleidsvrijheid bij het terugvorderen. Sommige houden elke maand 10% van de uitkering in, anderen 6%. Ook verschillen gemeenten in hun reactie als een terugbetaling uitblijft. Daardoor zijn er grote verschillen tussen gemeenten in de inning van het deel van de vorderingen. Sommige gemeenten lukt het binnen drie jaar de helft van het totale bedrag te incasseren; andere gemeenten komen niet boven de 10%. Deze gemeenten kunnen veel winnen als ze strikter te werk gaan bij het terugvorderen van ten onrechte ontvangen uitkeringen.